Ongi etorri balorez jositako blogera! Hemen, eskolan baloreak lantzeko hainbat tresna aurkituko dituzu: bideoak, irudiak, testuak, albisteak, hausnarketarako gaiak...
Zeure gustukoa izatea espero dut. Gozatu eta partekatu!
Blog honetan askotan jorratu da errespetuaren gaia. Gaur, berriro ere ekartzen dizut baina beste ikuspegi batetik. Hain zuzen ere, Euskaraldiaren atean gauden momentu honetan, geure hizkuntzarekiko errespetua adierazten duen istorio bat ekartzen dizut.
Jonek euskara ikasteko ahalegina egin zuen bere semeak berdintasunean, aniztasuna errespetatzen, gauza txikiak maitatzen eta albokoak zaintzen hezi nahi dituelako.
Amaitu nahi dugu egiten duen gogoetarekin:
"Bide errez eta laburrena ez da izaten biderik onena. Gauza politek esfortzua exigitzen dute. Baina gero, datorrena askoz ederragoa da."
Mr Euskaldunen irudi alai honekin agurtzen zaitut, ahobizi edo belarriprest hori!
Azaroak 25 gertu dago eta laster hasiko gara egun horren inguruko informazioa jasotzen. Iaz gai honi emandako trataera ikusi nahi baduzu, klikatu hemen. Aurten finagoa den indarkeriari erreparatuko diogu, mikromatxismoei hain zuzen ere.
Definizioz, gure egunerokotasunean jasaten eta eragiten ditugun eraso matxista ikusezin eta baliogabetuak dira. Edonon topa ditzakegu: kalean, dendetan, tabernetan, geure etxeetan baita geure artean ere! Kontuz ibili behar dugu, horrek eragina baitauka geure bizitzengan. Batzuetan ikustezinarena egiten dugu edo zama kendu nahi diegu... Kezkagarria benetan oraindik ere horrelakoak gertatzea!
Oraindik ez baduzu irudikatzen zehatz-mehatz zertaz ari garen, hona hemen bideo labur bat oso ondo azaltzen duena zertan dautzan eraso hauek.
Ulertu al dituzu guztiak? Ezagunak egiten zaizkizu? Gehiagorik bururatzen al zaizu?
Hurrengo bideoan, DBHko ikasle batzuk horrelako egoera eta beste batzuk antzezten dituzte mikromatxismoak zer diren azaltzeko. Aupa zuek!
Horrelako egoerak gero eta gutxiago gertatzea espero dut. Bururatzen al zaizu nola saihestu? Zer egin genezake?
Askotan helarazi dut blog honetako hainbat argitalpenetatik, hemen egindako gogoetekin mundua hobetzeko itxaropena daukadala. Zuetako gutxi batzuengana iristeko gai banaiz eta nire ekarpenekin pertsona hobeak izaten laguntzen badut, astero ematen dudan denborak merezi du. Inoiz ez dut jakingo hala den, baina ideia horrek laguntzen dit aurrera egiten.
Hezkuntza sistemak askotan alde batera uzten ditu garrantzitsuak diren bizitzako alor eta egoera pertsonaletan, sozialetan, akademikoetan eta lanekoetan, arazoak eraginkortasunez konpontzeko behar diren konpetentziak. Honekin, betiko arloak baztertzen ari naiz eta indarra eman nahi diet elkarbizitzari, ekimena izateari, sentimendu, pentsamendu eta ekintza pertsonalez gogoeta egiteari... Hori da hain zuzen, hemen lantzen den guztia.
Zuk, irakurle hori, etorkizuna eraikiko duzu eta horretarako jarrera oso garrantzitsua da. Bizitzarako jarrera egokia beharrezkoa da edozein egoeratan, eta hiru umek azalduko digute hurrengo bideoan (eskerrik asko, Leire!):
Zein azalpen argia, ezta? Izan presente ume hauek errepikatzen duten ideia:
"Egunero praktikatzen duzun horretan, oso ona bihurtuko zara".
Orain zure esku dago alaitasuna, errespetua edo zoriona praktikatzea horretan aditua bihurtzeko, eta beste alde batera utzi protestatzea, alde txarra topatzea, haserretzea, kezkatzea oraindik gertatu ez den edozein gauzagatik...
Nola bizi izango duzu lasaiago? Ohartzea lortu baduzu, lehenengo urratsa emanda daukazu!
Ez naiz Halloween egunaren bat ere zale. Izan ere, duela urtebete sarrera egin nuen jakinarazteko euskal kulturan ohitura hau aintzinean ospatzen zela eta gaur egun leku batzuetan berreskuratzeko saiakera egiten ari dela.
Ezjakintasun handia dago egun honen inguruan, gehienek uste dute Estatu Batuetako tradizioa dela baina ez da horrela, jatorria Irlandan omen dago. Duela 1.900 urte inguru hasi zen ospatzen zelta herriaren eskutik...
Gaur egun, gure ingurua guztiz kutsatuta dago, ospatu egiten da baina ez dakigu zer den ere. Kultura apur bat ez datorkigu txarto, baina hobe etxetik hasi, hori dela eta iazko sarrera ez baduzu ikusi, hona hemen Arimen gaua ikusteko aukera.
Aurtengo ekarpena, hurrengo bideoa da, aitzakia da berdintasuna eta askatasuna aldarrikatzeko.
Gaur mozorratzen bazara, libre sentitu jantzia aukeratzeko orduan eta besteenak errespetatu. Eta etxez etxe bazoaz, gutxienez "ziria edo saria" euskal esamoldea erabili!
Izenburua soilik irakurrita, ondo jotzen du belarrira eta zerbait goxoa ekartzen dizudala eman dezake, ezta? Hurrengo bideoak argituko dizu kontu hori, erne!
Argi dago ez dela zerbait atsegina. Zoritxarrez, jende askok pairatzen du gaixotasun hau eta baztertuak izaten dira. Hori da bideoaren kanpaniaren xedea, agerian jartzea gaixotasuna eta ezagutaraztea ez dela kutsatzen.
Gaixotasun hau, Epidermolisis Bullosa, gaixotasun arraroen barruan dago. Gaitz hau dutenek oso azal ahula dute eta horregatik gaixotasun honi Tximeleta Azala ere deitzen diote.
Jarraian, gaixotasunaren ezaugarri batzuk luzatzen dizkizut:
Gorputzeko edozein organori egiten dio eraso, urdailari, esofagoari, hesteei, begieie, ahoari…. Hori dela eta, mota bateko edo besteko ezgaitasunak sortzen dira (fisikoa, psikikoak, sentimenei dagozkienak… ). Gaixotasun kronikoa eta sendaezina da eta dieta espezifiko bat eraman behar izaten dute.
2-4 ordutako sendaketak egin behar izaten dituzte egunero edo bi egunetik behin. Material berezia behar dute, eta batzuetan gorputz guztia estaltzen zaie. Sendaketek beste jarduerak egiteko denbora kentzen die.
Beste arazoetako bat, eskuak erabiltzeko gaitasuna galtzea da.
Gaixotasun honek ez du fisikoari ezta pairatzen dutenei bakarrik eragiten.
Bizitza familiarrean eta laboralean ere badu eragina.
Eskolako eta laneko absentismo-indizea ere igo egiten da, hitzordu desberdinak eta ingresoak direla eta.
Erlazio sozialak ere murriztu egiten dira seme alaben zainketan eta ongizatean ardurapean egoteatik.
Gaixotasun honen prebalentzia baxuarengatik, ezjakintasuna dago. DEBRA-PIEL DE MARIPOSA elkartetik profesional desberdinak hezitzen dira zainketa hobeak eskeintzeko.
Pairatzen duten egoerak, isolamendu soziala pizten du eta askotan beraien artean bakarrik erlazionatzen dira. Hori dela eta ekarri dizut, ahalik eta gehien zabaltzeko eta ezjakintasunetik ateratzeko.
Egun hau aldarrikatuz zabaldua izan zen blog hau duela 3 urte, eta, zoritxarrez, gauzak ez dira apenas aldatu eta ezin izan da egutegitik kendu. Jarraian aurreko bi urteetako sarreretan egindako ekarpenak, materialak eta gogoetak dituzu: 2016 eta 2017
Neskatoen Nazioarteko Egunaren xedea bere eskubideak hautematea da baina, batez ere, mundu osoko neskek pairatzen dituzten arazoei aurre egitea, diskriminazioa eta bortizkeria besteak beste.
Egun hau, generoen arteko eskubideak banantzeko beharretik jaio zen 2011 urtean, bada mutilak eta neskak oso desberdinak dira eta arreta erdiratzen du neskek aurrean dituzten erronkei ekiteko eta bere ahalduntzea eta bere giza eskubideak betetzea bultzatzeko beharra.
Adi egon hurrengo bideoari, UNICEFek egina da Hegoamerika eta Cariberako neskentzat (eskerrik asko, María!). Oso adierazgarria da!
Argi eta garbi uzten digu ikusten dena baino gehiago direla neskatilak, onerako eta txarrerako noski. Beharbada, gure inguruan ez dago desoreka nabarmenik eta hau nahiko urrun gelditzen zaizu, baina neska eta mutilen arteko desoreka existitzen den errealitatea da. Jarraian jarritako bideoan (eskerrik asko, Leire!), krisialdieetan neskek pairatzen duten desoreka salatzen da.
Amaitzeko, Legoren irudi bat luzatzen dizut. Pozgarria da ikustea super heroinak bultzatzen ari direla. Baina, aldi berean, penagarria da paretasuna bultzatu behar izatea umeen jolasen bitartez. Ea egunen batean lortzen den hain beharrezkoa den oreka hori!
Gaurko sarrera balorezale batzen inguruan izango da. Duela gutxi hasi berri den proiektua aurkezten dizut: baloreak giza balioak Euskal Herriko txoko guztietara musikaren bidez helarazteko sortua, eta 8-14 urte bitarteko bost haurrek osaturiko musika talde bat du ardatz.
Netsanet, Kaiet, Luna, Iradi eta Asier kantua biziki gustuko duten bost neska-mutil dira. Baloreak giza balioei balore handiz helduko dien proiektu berritzailea da. Eta blog hau baloreetan oinarritzen denez, proiektua partekatu nahi dizut. Oso modu polita daukate baloreak helarazteko, musika bitartez. Lehenengo abestia elkartasunaren inguruan, hemendik elkarbizitza etiketapean hainbat aldiz landuta dagoena.
Pasa den ekainean, mundu guztiak #Rusia2018 futbol mundialari begira zegoen bitartean, inork ikusten ez zuen beste futbol mota bat bazegoen, askoz garrantzitsuagoa eta bizikidetza sustatzen zuena.
10 urte betetzen dira Israelek lur, itsas eta aireko blokeoa ezarri ziola Gazari, baina kirola askatasunerako, bizitzarako eta balioak sustatzeko eragile bihurtu da. UNRWA Euskadiren laguntzarekin, emakumeen futbol talde batek haien eguneroko bizitzetan mugak haustea lortu du, Israel eta Palestinaren arteko gatazkari gola sartuz.
Bideo hau Euskadiko GGKEen Koordinakundeko #30UrteAztarnaUzten kanpainaren parte da eta erakunde honen eta Euskadiko lankidetza politiken 30. urteurrenaren testuinguruan kokatuta dago.
Txapela kendu baino ezin dugu egin eredu bikain honen aurrean eta beraiengandik ikasi zer lortu daiteken kirolaren bitartez. Aupa zuek, neskak!
Zelan doakizu ikasturtearen hasiera? Apur bat despistaturik? Gogo gutxirekin? Gogorra izan al da itzulia? Beharbada, pittin bat nagiturik zaude oraindik ere. Orokorrean, normaltzat hartzen dira horrelako jarrerak eta gogo gutxirekin hastea eskolan, ez baikara konturatzen zelako aukera aparta daukagun eskolara modu normalizatu batean joan ahal izateagatik.
Hurrengo bideoek lagunduko zaituzte ikusmira aldatzen, erne!:
Konturatzen zara orain zelako zortea daukazun? Hezkuntza, pertsona guztiek daukaten eskubidea da baina, tamalez, munduan hainbat lekutan ez dago bermatuta. Fijatu zara zein pozik dauden umeak? Zelako gogoekin joaten diren eskolara? Nola eskertzen duten motxila eta arropa berria estrenatzea? Bideoak ikusi ondoren, daukazun aukera aparta gehiago baloratzea espero dut.
UNRWA erakundeak bideo hauen bitartez salatu du egoera hori ume palestinarren duintasuna aldarrikatuz.
UNRWA Ekialde Hurbilean dauden Palestinako Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Agentzia da. 60 urte luzeren ostean, UNRWAren zeregina da Jordanian, Libanon, Sirian eta Palestinar herrialde okupatuetan dauden 5 milioi palestinar errefuxiatuei arreta, babesa eta defentsa eskaintzea, euren egoerari irtenbide baketsua eta iraunkorra ematen zaion bitartean.
Gaur egunean, UNRWAk Palestinako 5 milioi errefuxiaturi baino gehiagori –horietako 1,8 milioi 58 kanpamenduetako batean bizi da- ematen die laguntza eta babesa. Agentziaren lana, batez ere, arlo hauetan kokatzen da: Garapena, Babesa, Hezkuntza, Osasuna, Gizarte Zerbitzuak, mikro-finantzaketak, Laguntza Humanitarioa eta larrialdietan erantzuna ematea.
Euskadi mailan, 2006an sortu zen bi helburu nagusi hartuta: Euskal gizarteari 5 milioitik gora palestinar errefuxiatuek bizi duten egoeraren berri ematea eta 60 urtean UNRWAk burutzen duen lan humanitarioa eta babesekoa zabalaraztea. UNRWA Euskadik funts publikoak nahiz pribatuak biltzen ditu UNRWAk errefuxiatuekin burutzen dituen lanetan laguntzeko, eta euskal gizartean nazioarteko elkartasuna eta lankidetza sustatzeko.
Erakunde honen langileak bolondresak dira, beraiei esker mundu hobea eraikitzea posiblea izango da. Ziur zuetako norbait, modu apalean bada ere, prest egongo dela besteei laguntzen. Hori da blog honen xedea, pertsona hobeak hezten laguntzea.
Pasa den ostiralean ikasturte honetako lehenengo mezua argitaratu nuen, baina asteburu honetan Ainhoa Fernández Araluce (@araluze19) erabiltzaileak egindako bideoa topatu dut eta merezi du zurekin partekatzea. Oso lan fina egin du mezu motibagarriak luzatuz ikasleak (eta irakasleak!) motibatzeko. Apur alferrontzi bazabiltza ikasturte hasiera honetan, lagunduko zaituelakoan nago:
Fijatu zara argazkietan? Oso esanguratsuak dira. Lehenengo argazkian agertzen den umea izan ezik, beste guztiak zoriontsuak dira, nahiz eta errekurtso gutxi izan. Zorte handikoa zara eskolara joan ahal izateagatik; tamalez, ume guztiek ez daukate aukera paregabe hori.
Bideoan agertzen den azkenengo galderari, baietz erantzun izana espero dut. Bestela, nagiak astintu, izan ausarta eta bilatu gogoa eta ilusioa ikasturte honen erronkei aurre egiteko. Abentura hau aparta izan daiteke eta!
Udako oparraldia amaitu da eta hasiera berriari ongi etorria egiteko unea iritsi da. Gaurtik aurrera, aukera berria daukazu esku artean, iraganeko akatsak ez errepikatzeko eta bide berria eraikitzeko akats horiengandik ikasitako guztiarekin.
Blog honi dagokionez, bizirik iraun dezan espero dut, baina lan handia da eta zure kezkak edo ekarpenak partekatzea eskertzekoa da. Horreterako, baloreak@gmail.com helbidera bidali ahal dituzu proposamenak, bideoak, kantak edo dena delakoa.
Iazko ikasturte hasieran egin nuen bezala, abesti batekin hasiko da ikasturte hau, Go!azenen eskutik berriro ere bai. Bertan mezu potenteak ematen dira, guztiz aplikagarriak hastear dagoen abenturarako. Hona hemen abestiaren zatiak hausnarketa txikiekin:
Dena zure eskuetan dago, has zaitez esku artean daukazun hazia maitatzen, aukera paregabea da eta!
Eguzkia goizean, agertu da mendien artean, baina beti ez da horrela izango eta lainoak topatuko dituzu. Hala ere, jakin behar duzu eusten eta aurrera egiten!
Keinu txiki bat bada ere, mundua alda dezake. Inoiz ez dakizu zelako eragina izan dezakeen keinu txiki batek ondoan daukazun besteengan. Espero dezagun onerako izatea keinu txiki (edo handi) horiek!
Banan banan elkartu gara bidean, milaka ale baso bihurtu zale.
Oso inportantea zara, ikasle! Uste duzun baino askoz ere gehiago, zure argi izpia gure eguzkia da. Indarra ematen diguzu irakasleoi gure onena emateko.
Mugimenduan tinko, helmugaraino brinko iritsiko zara ilusioa mantenduz gero.
Amaitzeko, hona hemen abestia! Entzunda izan arren, ziur orain beste modu batez interpretatuko duzula. Gozatu!
Gutxi gehiago dago esateko: bidaia ona izan dezazun 2018/2019 ikasturte honetan!
Pasa den ikasturtearen amaieran bezala, itxiera eman nahi diogu bukatzear dagoenari. Bizitzaren ziklo eta etapa guztiek merezi dute amaierako puntua fundamentuz idaztea. Gaur ez bada, bihar amaituko dira klaseak; eta merezita edo ez, deskantsatzeko, deskonektatzeko eta atseden hartzeko garaia iritsi da. Izaten dena izaten dela zeure egoera, amaiera iritsi zaizu eta horrekin batera, baloratzeko unea ere bai. Hori da, hain zuzen, sarrera honen xedea, aurten egindako lana "baloratzea".
Lehen aipatu dugun legez, hasiera daukan guztiak, amaiera ere badauka. Irailean arraun egiten itsasoratu zinen eta, gogorra eta luzea izan arren, amaitu egin da estropada. Hurrengo bideo honek oso ondo azaltzen digu arraun egin dugun bitartean, zeintzuk izan diren itsasoan aurkitu ditugun zailtasunak, erronkak eta laguntzak. Zuretzat espresuki eginda dago, gustatzea espero dugu:
Dagoeneko kaian zaude, nekatuta estropadan egindako esfortzuagatik; baina pozik aldi berean, zeure onena eman duzula dakizulako. Bideoan aipatu den bezala, zure lan horretan eragin handia izan dute zeure lagun taldeak, patroiak eta afizioak, hau da, irakasleak, familia eta gainerako lagunak. Inoiz ez zara bakarrik egon eta haiei esker ere bai, helmugara iritsi zara.
ZORIONAK TXAPELDUN!
Bide luze honetan, motxila bete duzula ziur gaude. Gauza berri asko ikasi dituzu ikasturtean zehar; eta, blog honetako argitalpenen bitartez, gutxienez, bestearen zapatetan jartzeko gaitasuna garatu izana espero dugu. Horrek, etorkizuneko elkarbizitzarako lagunduko zaitu, ziur izan. Egindako 67 sarreretan, balore asko landu ditugu eta hainbat gai jorratu ditugu: amodioa, autoestimua, elkarbizitza, aniztasuna, errespetua, kultura, ausardia, giza eskubideak, hezkidetza, berdintasuna... Ez da lan makala izan, oso hitz potoloak haiek guztiak eta gai horien inguruko hausnarketa sakonak egin ditugu elkarrekin. Plazer bat izan da guretzat hau guztia kudeatzea, are gehiago jakinda lerro hauetan idazten dugunari esker mundu hobea eraikitzen laguntzen ari garela, modu xumean izanda ere.
Ez dakigu zein nolako jarraipena izan dugun zugandik, baina gure aldetik ikasturte honetako balorazioa oso ona izan da. 2017ko irailetik hona, guztira, 116.000 bisitaldi inguru jaso ditu gure blogak, itzelezko datua izan da aurtengoa ere bai! Aipamen berezia egin nahi diogu maiatzean egindako LGTBfobiaren kontrako sarrerari, 6000 bisitaldi baino gehiago izan baititu. Hau marka hau!
ESKERRIK ASKO!
Eta gaur, ekainak 21, Europako musika eguna denez, ikasturtea hasi genuen moduan amaitu nahi dugu: musikarekin! Ekarpena, honetan ere bai Mireneren eskutik, kasualitatea ote? Eskerrik asko horrenbeste gauza polit erakusteagatik! Ikusi, abestu, dantzatu eta gozatu!
Atseden eta indarrak hartu hurrengo kapitulua idazteko! Ikusi arte!
Jakin dugu ikasle batzuk ez direla gailuen erabilera ona egiten ari, nahiz eta gai hau berria ez izan eta askotan jorratu izana. Horren ildora, azken egunotan entzun da komunikabideetan Frantzian telefonoak legez debekatuta egongo direla datorren ikasturtean eskola guztietan. Geure uste apalean, ez da neurri egokia, horrela ez baita arazoa akabatuko. Gailuekin sortzen dira arazoak, baina gailua bera ez da arazoa, haren erabilera desegokia baizik. Kontua da gailuek ez daukatela errurik, hau da, erabiltzen dituztenak ez daudela ondo hezituta erabilera egokian. Horretan jarri behar da indarra eta horregatik behin baino gehiagotan jorratu dugu gaia hemendik. Arazo bat konpontzeko, aurre egin behar zaio, eta horretarako arriskuak egon behar; baina laguntzarekin posiblea da berbideratzea.
Materiala ikertzen ibili gara eta zurekin partekatu nahi ditugun bideo batzuk topatu ditugu. Ez zaitugu beldurtu nahi, baina egia da agertzen diren egoerak nahiko errealak izan daitezkeela.
Has gaitezen lehenengoarekin:
Kontuz partekatzen duzun informazioarekin. Sare sozialetan ezer argitaratu baino lehen, pentsa ezazu ondo informazio hori nork ikus dezakeen eta benetan garrantzitsua den partekatzea... Gelditu zara une batez pentsatzen zertarako egiten dituzun publikazioak sare sozialetan? Zein helbururekin egiten duzu? Zerbait gertatuko litzateke ez bazenu egingo? Gure aholkua: argi ez badaukazu, hobe ez egitea...
Pasa gaitezen bigarren bideo honetara. Beharbada ikusita daukazun, Movistar entrepresaren iragarkia izan zelako. Badazpada ez duzun ikusi, ez dugu ezer aurreratuko. Ikus dezagun!
Ziur, gu bezala, zu ere bai zur eta lur gelditu zarela amaieran gertatzen denarekin eta ematen duten mezuarekin... Jakin badakizu ez duzula ezegazunekin hitz egin behar, ea adibide hau presente daukazun horrelako arazorik sahiesteko. Azken adibide hau ildo beretik doa, erne ikusi:
Ikaratuta, ezta? Hasieran aipatu dugun moduan, ez zaitugu izutu nahi baina erne egon behar duzu eta zaindu behar dituzu pantailaren beste aldean dauzkazun harremanak.
@amaiaarroyok Twitterren egindako ekarpena gehitu nahi dugu orain, mezuari puntu optimista emateko: IKTen erabilera positibo konstruktiboak azpimarratu beharko lirateke, hau da, IKTek kolaborazioa eta sormena sustatzeko ematen duten aukera, besteak beste. Ikasleei gauza txarrak soilik erakutsita, eredu onak alboratzen ditugu eta esperientzia positibo asko ere badaude.
Amaitu nahi dugu zuri laguntza eskaintzen. Ziur zeure ondoan nagusi asko dituzula, baina beharbada lotsatzen zara eta ez dakizu zelan edo nori eskatu laguntza. Ez dago txarto norbaitekin partekatzea gertatzen zaizuna edo salatzea ikusi duzun hori, baina hobe nagusi batekin egiten baduzu. Zure lagun batek entzungo dizu baina bere aholkuak, beharbada, ez dira zuzenenak izango; berak, zuk bezalako ikuspuntua izango duelako eta horrelako egoera batean hobe nagusi batengana jotzea, are gehiago profesionala izanik! Hona hemen zeuri zuzendutako doako zerbitzua:
ZeukEsan Euskadiko haurrei eta nerabeei zuzendutako laguntza-gunea da. ZeukEsan-ek laguntza emateko telefonoa eta web-orrialdea dauzka.
Alde batetik, ZeukEsan-en telefonoa, 116111, doakoa da eta guztiz anonimoa.
Bestetik, ZeukEsan web-orrialdea duzu eskura, eta blogak, gizarte-sareak, bideo kanala eta kontsulta-postontzi anonimoa ditu, telefonoz deitu ordez idatzi eta zer gertatzen zaizun kontatu nahi baldin baduzu ere.
Arazorik baduzu eta norbaitekin hitz egin behar baduzu; buruan "bueltaka" dabilzkizun gaiei buruz orientazioa edo aholkua behar baduzu; edo norbait beste norbaitez abusatzen ari dela ikusten baduzu (jazarpena, indarkeria edo bestelako erasoak)... deitu edo idatzi dezakezu.
Honen guztiaren atzean psikologoak eta gizarte-hezitzaileak daude, haurren eta nerabeen esparruan espezializatuak, beraz esku onetan zaude.
Jakin ezazu lasaitasun osoz deitu edo idatzi dezakezula, esku onetan egongo zara-eta. Badakite zein garrantzitsuak diren zure intimitatea, zure ideiak eta zure zalantzak. Arreta osoz hartu eta entzungo zaituzte, eta laguntzen saiatuko dira. Lagundu nahi dizute, besterik gabe!
Horregatik, laguntza behar baduzu: eskatu! Aprobetxatu aukera!
Ekainarekin bat uda eta ikasturtearen amaiera datoz, baina baita oso egun garrantzitsu batzuk ere. Aste honetan, hain zuzen, Ingurumenaren eta Ozeanoen Mundu Egunak ospatzen dira (ekainaren 5ean eta 8an hurrenez hurren). Iaz, bi egun hauen berri emateko "Ingurumena: altxor mugatua" idatzi genuen zurekin partekatu eta eztabaidatu ahal izateko.
Aurten, erakundeek, lotu dituzte egun biak eta "Plastikorik gabeko Planeta" lelopean izendatu dute. Suposatuko duzunez, munduan dagoen plastiko hondakinekin bukatzeko nahiarekin lotuta dago eta gaiari sarrera emateko lehenengo bideoari ekingo diogu:
Ziur gaude zenbait daturekin aho bete hortz geratu zarela. Bazenekien 8,7 milioi espezie mota ezberdinak zeudela? Eta urtero 500 mila milioi plastikozko poltsak erabiltzen zirela? Guri gehiegi iruditu zitzaigunez informazio hori, zurekin partekatu nahi ditugun kalkulu batzuk egin genituen:
Lurra planetak, gaur egun, 7442 milioi biztanle ditu eta, bideoaren arabera, denon artean 500.000 milioi poltsa erabiltzen ditugu, hots, unitatera laburtuz gero, munduko pertsona bakoitzak, urtean zehar eta batez besteko, 67 poltsa gutxi gorabehera erabiltzen dituela esan nahi du. Gure inguruan nola erabiltzen diren ikusita, ez du hainbeste ematen... Agian hobeto erabiltzen ikasi beharko genuke, ez duzu uste? Ideiaren bat duzu? Ozenki partekatu nahi ez baduzu, gogora ezazu behean 👇🏼 iruzkinak uzteko aukera duzula.
Lehenengo bideoan esandakoarekin lotuta doa bigarren hau:
Lehen bezala, harrituta geratu zarelakoan gaude. Bazenekien plastikozko uharte bat zegoela? Eta bere tamaina hain handia izango zenla? Seguru aski, guk lez, plastikozko poltsen historia ez zenuen ezagutzen. Orain dela 50 urte ia ez zegoen plastikozko poltsarik baina gaur egun, urtero bilioi bat poltsa ekoizten dira. Lehen egindako kalkuluak egokitu ondoren, pertsona bakoitzeko 134 poltsa inguru fabrikatzen dira urtero, hau da, hiru egunetik behin poltsa berri bat. Datu kezkagarriak dira benetan...
Bideo bietan oso aholku ona ematen dute, botatzeko plastikoa bada, atzera bota! Eta noski, ahal izatekotan, lagundu behar dugu gure ozeanoak garbitzen. Ildo honetatik, iaz hainbat kanpainatan, 1200 bolondres baino gehiago hartu zuten parte hondartzak garbitzen Penintsula osoan eta Getxoko Ereaga hondartzan, adibidez, hainbat plastiko tonak batu zituzten. Txalo bero bat zuentzat, lagunak, zuek bai zaretela gure heroiak!
Gero eta plastiko gehiago erabiltzen dugu eta, askotan, ez ditugu ezta birziklatzen ere eta, noski, horrek gure ingurumenaren kutsadura eragiten du. Jarraian datu harrigarri batzuk eman nahi dizkizugu:
Harrigarria ezta? Kontuan hartzeko datuak dira gero! Are gehiago hurrengo bideoan ematen den informazioarekin lotuz gero...
Datuek beraiek hitz egiten dute eta, horregatik, azkenengo bideoei ekingo diegu. Lehenengoa gaurko egunaren aldeko kanpaina batena da eta azkenak mezu argi-argia dauka guztiontzako... Ikus ditzagun:
Hauxe bai janari goxo-goxoa, ezta? Nazkagarria benetan... Eskerrak jende gaztea kontzientziatzen hasi den eta proiektu interesgarri aurkezten ari den! Adibidez, Begoñazpi ikastolako ikasle batzuek Dropsea's proiektua planteatu zuten, bertan ontzi biodegradable eta animalientzako jangarri diseinatzen zuten besteak beste ozpina, Maizena eta glizerinaz eginda. DBH4ko Maddi Castaños, Candela García, Nahia Crespo eta Joane Garzón ikasleak dira egileak, zorionak neskak, lan itzela! Espero dugu aurrera ateratzea Dropsea's!
Planetak behar gaitu, ez gaitezen alferrak izan eta jar gaitezen martxan plastikorik gabeko mundu baten alde!
Hemen gaude berriro ekarpen batekin eta bizitzarako garrantzitsua den gai batekin: norberarekiko amodioa eta autoestimua.
Ed Sheeran abeslaria ezagutzen al duzu? Duela urte batzuk Shape of you edo Thinking out loud abestiekin famatu bihurtu zen. Beharbada orain ospea baino ez dugu ikusten, baina atzetik istorio gogorra dago. Bideoaren hasieran azaltzen du bere txikitako bizipena eta erdialdean umeentzako mezu ikaragarri polita luzatzen du. Entzun arretaz!
Ikusi duzunez, arazo potoloak izan ditu mutil honek bere bizitzan. Baina bere buruarekiko amodioa eta autoestimuari esker hori dana gainditzeko gai izan da eta gaur egun arrakasta lortu du oso gogor lan eginez. Zuk ere lortu ahal duzu! Ez etsi!
Argi dago edozein egoera zailari aurre egiteko ezinbestekoa dela norbere buruarengan sinestea. Jarraian luzatzen dizugun proiekzioa, gizarte-esperimentu bat da eta lotura estua dauka aurreko egoerarekin: norberarekiko amodio eta autoestimuaren garrantzia. Duela egun batzuk Harremanak II sarreraren bigarren bideoan ikusi genuen moduan, ez gaude bat ere ohituta gauza politak entzuten. Jarraian ikusiko ditugu jendearen erantzunak mezu sinple eta polita entzuterakoan:
A ze nolako aurpegi aldaketak "polita zara" entzutean! Baietz bideoa aurrera joan ahala, irribarrea margoztu zaizun aurpegian konturatu gabe? Animatzen zaitugu asteburu honetan jendeari esatera eta haien erreazkioak aztertzera. Ziur gaude irribarre bat baino gehiago arrankatzen duzula. Esperientzia gurekin elkarbanatu nahi baduzu, hemen azpian 👇🏼 utz dezakezu iruzkin bat.
Astea ezin hobeto hasi nahi dugu, horregatik ospatzea gustatzen zaigun eguna ekartzen dizugu: Jolasaren Nazioarteko Eguna. Gaurko sarrera xume honekin, gaurko egunean, maiatzaren 28an, jolasari eman nahi diogu daukan garrantzia. Iaz azaldu genuen egunaren jatorria eta hainbat bideo luzatu genituen, galdu bazenuen, hara jotzeko parada daukazu.
Jolastea ez da soilik umeen kontua, gertatzen dena da gizarte zoro honek, hazten garenean, ez diola jolasteari lekua uzten... Pena bat da, jolasteko ez dagoelako adinik!
Gogora ekarri nahi dugu ume guztien eskubidea dela baina, tamalez, leku guztietan ez da bermatzen. Ostiraleko sarreraren ildora, guztiok ez gara zorte handikoak eta ume batzuk ez daukate jolasteko aukerarik txiki-txikitatik beharrean hasten direlako... Hau tristura!
Jarraian txertatzen dugun bideoan antzikako jolasak agertzen dira. Batzuk ezagunak egingo zaizkizu eta beste batzuk, ordea, guztiz ezezagunak izango dira. Egia esan, ez daukate zerikusirik gaur egingo umeek dituzten jostailuekin... Adi ikusi eta etxean galdetu aiton-amonei ezagutzen ez dituzun jolasez.
Ziur gauza berriak ikusi dituzula! Berdina gertatuko zaie geure nagusiei “Play”-ez aritzen zarenean edo Kahoot-a aipatzen badiezu...
Ez dugu sarrera hau amaitu nahi modan dagoen termino bat aipatu gabe: gamifikazioa. Beharbada ez dues hitz arraro hau entzun baina zer den dakizula ziur gaude! Gamifikazioa ez da kontu berria eta betidanik egin izan da, funtsean jokoak sortzea da normalean jokoetatik kanpo dauden eremuetan, ohiko jardueretan, etxean edo eskoletan ditugun harremanetan. Gamifikazioari esker ohikoak edo aspergarriak diren hainbat eginkizun dibertigarri bihurtzeko aukera dago. Gure eguneroko bizitzan, ikasketetan edo lan munduan aplikatu daiteke. Gamifikazioaren xedea entretenitzea, arreta erakartzea, ikastea eta gehiago saltzea da. Baietz orain identifikatzen duzun zer den? Horixe! Adibidez, lehen aipatutako Kahoot-ak, Classdojo, Plickers, Educaplay, Thatquiz... eta ikasteko erabiltzen dituzun "jolas" horiek guztiak!
Inoiz gelditu zara gure Lur planeta hau nola dagoen osatuta pentsatzera? Bai, ura, landareak, animaliak... badaude baina, nola osatzen dugu pertsonok? Zeintzuk dira proportzioak? Gaurko sarrera honekin honen inguruan hausnartuko dugu.
Jarraian ikusiko dugun bideoa moldaketa bat da. Jatorrizkoa "El mundo en miniatura" da eta Albert-ek bidali zigun. Eskerrik asko!
Hona hemen guk egindako moldaketa:
Ziur gaude ahoa bete hortz geratu zarela hainbat daturekin. Guri behintzat hori gertatu zitzaigun. Nork pentsatuko zuen proportzioak hain esanguratsuak izango zirela? Konturatu zara zein zortedun eta zoriontsuak garen jaio garen lekuan eta familietan jaiotzeagatik? Munduko mapa hartuz gero, zentimetro batzuk hegoalderantz edo ekialderantz jaio ezkero, ez genuen hain arazo larririk izango. Gure "play-a" 3. edo 4.a izatea ez litzaiguke inportatuko, edo gure gurasoek erositako arropak edo zapatilen markek ez zuten garrantzi handirik izango. Zer jan eta non egin lo izango ziren gure kezka nagusiak.
Mundu honek aberastasuna dauka guztiontzako, ez duzu uste? Orduan, zergatik biztanleriaren %82a bizi behar da txarto edo oso txarto? Zergatik galdu behar dute beraien herrialdeek duten aberastasun naturala? Zergatik ez dira hobeto banatzen denon artean guztiok ondo bizi ahal izateko? Zer nolako interesak dauzka ondo bizi garen %8 horrek?
Askotan plazaratzen dugun moduan, zure esku dago etorkizun hobea lortzeko aukera... Bakoitzak jakin behar du zer den garrantzitsuagoa berarentzat, mundua eta bertan bizi garen guztiok edo txanponak. Bitartean, daukazun guzti hori behar bezala baloratu, zorte handikoa zara eta!
Gaur ere Internet nazioarteko eguna da. Internet Eguna 2005eko urriaren 25ean ospatu zen aurrenekoz, Internet Erabiltzaileen Elkarteak bultzaturik. Urte hartako azaroan, Informazio Gizartearen Gailurreko parte hartzaileek, maiatzaren 17a Informazio Gizartearen Nazioarteko Eguna izendatzeko eskatu zioten Nazio Batuen Erakundeari (NBE). Ondorioz, 2006az geroztik Internet Eguna (Espainiakoa) data horretan ospatzen da.
Internet Eguna hainbat lekutan ospatuko da. Benetan al da "Nazioarteko"? Internet Eguna Espainiako Estatuan ospatzen da. Baita Amerikako herrialde batzuetan ere, Kolonbian eta Mexikon, esaterako. Gaztelaniaz bizi dira herrialde horiek guztiak. Eta gainerakoetan zer? Frantzian bai, han ospatuko dute Fête De L'Internet edo Internet Eguna, maiatzaren 13tik 18ra bitartean. Baita Belgikan ere, hilaren 17tik 21era bitartean. Ekimen zabalagoen artean Safer Internet Day azpimarra daiteke, Europako Batasunak ezarri zuena 2004an eta hemen horren berri eman dizuguna azken bi urteotan. Otsailaren 12an ospatzen da, eta Internetek dituen arriskuen aurrean zein neurri har daitezkeen erakustea du helburu, gazteei zuzendurik bereziki.
Ez dirudi Internet Egunak herrialde guztietan arrakasta duenik baina, tira, Internetek eskaintzen dituen abantailez eta planteatzen dituen erronkez hausnartzeko balio du... Gure ustez, ospatzekoa da, tresna potente, lagungarri eta baliogarria baita. Berari esker sarrera hau ikus dezakegu, adibidez. Baina kontuz ikasi behar dugu erabiltzen, emandako aholkuak kontuan izanik.
Hona hemen denbora-lerro batean Internetek izan duen eboluzioaren bideoa:
Ikusten duzunez, Historian bezala, urratsak gero eta handiagoak dira eta gero eta azkarragoak!
Jarraian, Interneten aritzeko netiketa aurkeztu nahi dizugu. Zer esan nahi du hitz horrek? San Inazioko Intxixu ikastolako LH5eko ikasleek primeran azalduko dizute Stop Motion teknikaz egindako bideoan!
Ezagutzen zenituen arau hauek guztiak? Errespetatzen dituzu? Hemendik aurrera Internet munduan zelan ibili badakizu, ez daukazu aitzakiarik behar bezala jokatzeko!
Sarrera hau tresna potente honen inguruan zerbait ikasteko balio izana espero dugu!
Aurten, berriro ere, maiatzaren 17ko Homofobia, Transfobia eta Bifobiaren aurkako Nazioarteko Egunaren berri ematera gatoz. Iaz azaldu genuen moduan, 1990eko maiatzaren 17an Munduko Osasun Erakundeak homosexualitatea gaixotasun mentaleen zerrenatik ezabatu zuelako ospatzen da.
Egun honetako helburu nagusia homosexualen, bisexualen eta transexualen kontrako diskriminazioa salatzeko balio duen ekintza mota guztiak koordinatzea da.
LGTBfobia aniztasun sexualarekiko jarrera diskriminatzailea da. Nahiz eta azken hamarkadan aurrerapausoak ematen ari diren bisibilizazioan, onarpen mailan eta lege berdintasunean tamalez, LGTB pertsonen kontrako uko egite, eraso, diskriminazio eta jazarpenak bizirik jarraitzen dira.
Eskoletan ere bai, ikasleen kontrako diskriminazioa ematen da: mehatxuak, orientazioaren inguruan hainbat iraintze, ez ikusiarena egitea… Jakina da bortizkeria psikologikoak autoestimuan duen eragina negatiboa dela, hori dena umilatzea da. Lan handia egiteke dago, baina gizarteko laguntza eta inplikazioa ezinbestekoa da.
Badira beste hainbat portaera bortizkeriatzat jotzen ez direnak, baina ezinegona eta mina sortzen dituztenak. Adibidez, genero estereotipoei ez jarraitzeagatik entzuten diren txisteak edota esamesak. Hauek guztiak ere, bortizkeriatzat jotzen ditugu eta hemendik, ozen baino ozenago salatzen ditugu.
Pertsona guztien orientazio sexuala errespetatua izateko asmoz, gure erronka tolerantzian eta errespetuzko jarreretan oinarritutako harremanak gauzatzean datza; pertsonok aske eta libre eratu eta garatu gaitezen. Hori dela eta, geure mezua ahalik eta gehien zabaltzea eskatzen dizugu.
Jarraian bideo batzuk gai honekiko sentsibilizatzeko luzatu nahi dizugu. LGTB kolektiboaren barruan dauden pertsonen sentimenduak hainbat modutan adierazten dira. Esate baterako, Kantu Kolore taldearen kantu eder honek plazaratzen digun istorioa (Eskerrik asko, Patricia!):
Hurrengo bideo honek oso ondo kokatuko zaitu gaurko gaian eta, beharbada, ulertaraziko dizu LGTB kolektioaren pertsonek, guztiok bezala, sentimenduak dituztela, eta ez lituzkete ezkutatu beharko...
Hitzik gabeko bideo adierazgarri hau serio hartu izana espero dugu, gaurko gaiak eta LGTB kolektiboaren errealitateak behar duten seriotasuna eman behar diogulako. Bideo honen bitartez, errealitate honetarako hurbilketa egiteko balio izana espero dugu.
Jarraian, beste bideo bat luzatzen dizugu. Honetan beste mota bateko sentimenduak plazaratzen dira, homosexualen, transexualen eta bisexualen egoera gordina ikusiko dugu. Haien zapatetan kokatzeko balioko zaizulakoan gaude. Erne!
Amai dezagun abesten eta dantzatzen Gatiburen eskutik "Aske maitte, aske bizi" kantuarekin, amodioa librea delako errespeta dezagun maitatzeko edozein modu. Maitasuna dagoen lekuan ezin da minik egon, maitasunak ez dauka etiketarik!:
Oraingo sarrera kultura eta euskaren alde izango da. Gaur, maiatzak 13, Herri Urrats dugu, Seaska elkarteak urtero antolatzen duen euskal irakaskuntzaren aldeko festa Senpereko aintziraren inguruan, Lapurdin. 1984an izan zen lehendabiziko edizioa.
Bildutako dirua Iparraldeko ikastolak laguntzeko bideratzen da. Aurten, Herri Urrats Xiberotar eta Baxenafartar ikasleak biltzen dituen Manex Erdozainzi Etxart Kolegioaren alde (MEEK) izanen da, ikasketa eta harreman hizkuntza euskara duen kolegio bakarra da Barnekaldean. Ipar Euskal Herriko barnekaldea husten ari den bitartean, 11 eta 14 urte bitarteko gazteak biltzen dituen Kolegioa garapen betean da. Xiberoako eta Baxenafarroaren etorkizuna dira aurten MEEKen diren 190 ikasleak.
"Prefosta" leloa ulertzeko haien web-orrialdera jo egin dugu eta azalpen hau topatu dugu:
“Prefosta” xiberotar lemapean iraganen da. MEE Kolegioaren ikasleen herena Xiberokoa da, eta lema horrekin begi kliska bat egin nahi izan diegu egunero Xiberotik etortzen diren ikasleeri.
Azken inkesta sozio linguistikoak erakusten duen bezala, Ipar euskal herriko euskararen egoera onena Nafarroa Beherean eta Xiberoan da.
Proporzionalki, Nafarroa Beherea eta Xiberoa dira euskaldunen ehunekorik handiena duten lurraldeak (% 49,5). Halaber, bi lurralde hauetan dira euskaraz hitz egiteko erraztasun gehiago duten euskaldunak.
Gehitzen badugu, biztanleriaren erdiaren baino gehiagoren lehen hizkuntza euskara dela (%46,8k euskara soilik jaso du etxean eta % 9,7k euskara eta erdara), ulertuko dugu PREFOSTA! euskaraz ikasten eta bizitzen dela barnekaldean.
Baina ez dugu lokartu behar. Urte batetik bestera hiztun kopuruak beheiti doaz barnekaldean eta ikastolek euskara biziberritzeko duten rola arrunt estrategikoa da.
Ondorioz, alabainan kolegioa tipiegia geratu zaigu! Barnekaldeko jendeak euskararekin duen atxikimendua hemen frogatzen da: gero ta ikasle gehiago ditugu Xibero eta Baxe Nafarroko ikastoletan, eta MEEKen.
Prefosta lemarekin, mezu baikorra zabaldu nahi dugu, euskara eta ikastolen garapena ona dela, bainan erran behar dugu ere lortzen duguna beti borrokaren bidez egiten dela, adibidez MEEKen IEPa idekitzea lortu dugu borrokatuz, brebeta euskaraz lortuko dugu ere beti borrokatuz.
Jarraian, ikasle, irakasle, langile eta guraso denen partaidetzarekin grabatutako bideoklipa luzatzen dizugu:
Gutxi barru beste bi jai izango ditugu Euskara eta Hezkuntzaren alde: ibilaldia eta euskal eskola publikoko jaia. Adi egon, haien berri emango dugu eta!
Gezurra dirudien arren, ume asko ospitaletan bizi dira eta ezin dute egin guretzat arrunta dena, beste errealitate bat daukate... Gaur haien eguna da eta aipamen berezia eta omenaldia egin nahi dizkiegu hemendik, asko ikasi behar dugulako haiengandik: borrokalari hutsak dira eta meritu handia daukate!
Joan zen 2014-2015 ikasturtean, Euskadiko 2.134 ikaslek, osasun arrazoiengatik eta ohiko ikastetxera joan ezin zirela eta, Ospitaleko eta Etxeko Hezkuntza Arretarako eta Arreta Terapeutiko-Hezigarrirako Lurralde Zentroek eskaintzen duten zerbitzuaren bidez jaso zuten hezkuntza. Horietan gehienek, 1.873 ikaslek, ospitale-eskoletan jaso zuten hezkuntza-arreta, 207 ikaslek euren etxean bertan, eta gainerako 54k Arreta Terapeutiko-Hezigarrirako Lurralde Zentroetan. Orotara, hezkuntza arloko 127 profesional arduratu ziren ume hauetaz.
Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak “Ospitalerako ipuinak” 7 liburu argitaratu zituen duela urte batzuk ospitaleratuta dauden umeei zuzendua. Ipuin hauetako zenbait dagoeneko erabili dira Euskadiko ospitale-eskoletan (Txagorritxu, Santiago, Gurutzeta, Basurto eta Donostian). Lagungarri zaizkie ospitaleratuak dauden haurrei mediku-tresneria nahiz jasotzen ari diren tratamendua hobeto ezagutzeko, haien gaixotasuna ulertzeko eta gertatzen ari zaiena hitzez azaltzeko.
Musikarekin amaitu nahi dugu, hiru abesti luzatu nahi dizugu, hau lehenengoa hainbat erakundek sortutako bideoklipa da, Conchita abeslariaren ahotsarekin (eskerrik asko, Jone!). Mezu ederra ematen duena, entzun erne!:
Bombai musika taldekideak, hainbat erakundek lagunduta, mila musu banatzeko eta umeen irribarreak ateratzeko prest daude kantu eder honetan ikusten den bezala (eskerrik asko, Leire!):
Amaitzeko, beste abesti bat luzatzen dizugu. Oraingoa euskaraz eta Ene Kantak taldearen eskutik. Neska ausarta bat eta bere familia ezagutu zituzten otsailean. Momentu zailak ziren haientzat eta haiek gainditzen laguntzeko, abesti bat egin zieten. Abestian El Drogasek, Gorka Urbizuk, Oinatz Bengoetxeak, 'Go!azen'eko aktoreek, Oier Sanjurjok eta Zuriñe Hidalgok parte hartu dute. Ikusi!
Hemendik patxo erraldoia bidali nahi diegu gaixo dauden txiki ausart horiei!
Gaurko gaia duela hilabete batzuk iritsi zitzaigun eta gordeta izan dugu. Gaur, hemen plazaratzeko oso egun aproposa dela uste dugu:
Ziurrenik entzun duzu asteburu honetan, Bilbon, errugbi final europearrak jokatuko direla. Ekimen historikoa da eta eragin handia izango du ekonomian zein hiriaren izenaren zabalkuntzan. Ekintzak eta animazioak egongo dira asteburuan zehar Bilbotik eta espero dugu giro sanoa eta aparta sortzea.
Ekimen honek gogora ekarri digu duela 23 urte, 1995. urtean Nelson Mandela presidenteak, berradiskidetze mailan pausoak eman nahian, Hegoafrikan antolatu zuen Munduko Errugbi Txapelketa. Bertan, Mandelak Hegoafrikako beltzak animatu zituen ordura arte gorrotatzen zuten herrialdeko errugbi selekzio nazionala babes zezaten (Springboks izenez ezagutzen da taldea). Kirol honek arrazakeria gainditzen lagundu zuen herrialde hau eta bere historiaren une hau aipagarria eta arrakastatsua bihurtu zen. Gaur gun kiroletan ikusten diren istiluekin, zein polita den hau gogoratzea...
Baina ez dugu ekarri arrakastaz edo arrazakeriaz aritzeko, berdintasuna aldarrikatzeko baizik. Hona hemen 2017ko urtearen amaieran Joma Sportek argitaratutako iragarkia:
Ez, ez da gizonezkoen kirola; izan ere, ez baitago gizonezko edo emakumezkoen kirolik. Kirolak badira eta edozeinek praktikatu ditzake balditzarik gabe. Honen ildora, #GukEreJolastenDugu bideoa jaso dugu eta zurekin partekatu nahi dugu. Aldarrikapen bat da, errugbi neska jokalarien eskutik; erakundeei eskatu nahi diete laguntza gehiago emakumezko taldeentzat. Bide batez salatu nahi dute iragarki ofizialean gizonak baino ez direla agertzen. Hona hemen gure laguntza zeuren bideoa eta aldarrikapena zabaltzeko:
Zorionak Gernika, Getxo, Universitario Bilbao Neskak eta Eibar taldeei, ez duzue inoren baimena beharrik, geldiezinak zarete eta nahi duzuena lortuko duzue!! Aupa zuek!!
Pasa den asteari amaiera eman genion albistea berreskuratu nahi dugu, gaurko sarrera honetan sakontzeko asmoz. Pil-pilean egon da azken egunotan kontu hori eta oraindik horren oihartzuna nonahi entzuten da. Oro har, gizartea sutan dago epaileek ezarritako sententziarekin. Ziur albistegietan eta sare sozialetan honen kontrako mezuak ikusi edota entzun dituzula. Anitzak izan dira guk geuk jaso ditugunak ere bai.
Herenegun ere honekin funtsean lotuta dagoen gaia jorratu genuen, eskola jazarpena. Biak jazarpen mota desberdinak dira, baina jazarpenak azken finean eta indarkeri edo bortizkeriaren barruan sar genitzake, ez duzu uste?
Hurrengo bideo hau onespenetan datza. Te kikara batekin primeran azaltzen du, eta bideoaren hasieran zein amaieran sexu-harremanekin konparatzen du. Guk ekarri dizugu uste dugulako edozein harreman motatan aplikagarria delako. Ikusi eta entzun arretaz:
Aparta azalpena, ezta? Ziur gaude tearen adibidea arazo barik ulertu duzula eta momenturen baten barre egin diozula ere bai. Normala da, egoera batzuk nahiko komikoak eta erridikuluak baitira. Baina, eguneroko harremanetan horrelako egoerak ikusten ditugu, tamalez. Adibidez, haserretzea norbaitek momentu batean ezetza ematen digulakonahiz eta beste momentu batean kasu egin digun; edo pertsona batek aurretik esandakoaz iritziz aldatzen duelako...
Eremu guztietan, egoera guztietan, adin guztietan, ez beti da ez eta errespetatu behar da baldintzarik gabe. Ezetza jasotzeak dakartzan frustrazioa eta amorrua gestionatzen eta onartzen ikasi behar dugu. Eta bakarrik ez bagara gai, laguntza eskatu beharko dugu.
Hona hemen ospatzea gustatzen ez zaigun horietako egun bat. Gaur, maiatzak 2an, mundu mailan "Eskola Jazarpenaren aurkako eguna" daukagu.
Askotan landu dugu gai hau baina behin eta berriro honen inguruko jarrera desegokiak entzuten dira, beraz uste dugu sarrera hau ez dela soberan egongo. Hezkuntza Saletik indarra egiten ari da azken bolada honetan gai korapilatsu honen inguruan irakaslegoa formatzeko, baina oraindik ere lan handia daukagu geure aurrean.
Hau ez da irakasleon arazoa soilik. Familiek paper garrantzitsua daukate, baina batez ere zeuek protagonistak izan behar duzue eta erantzukizun handia daukazue ere bai. Argi dago geuk, nagusiok, bideratu behar dugula baina zeuen kolaborazioa ezinbestekoa da. Eskola jazarpena eragiten duen pertsona agerian jarri behar da, bestela bere papera erreforzatzen da eta gero eta indartsuago sentitzen da. Hori sahiesteko, ikasleon laguntza behar dugu eta ematen duzuen informazioa premiazkoa da arazoan dauden guztiei lantzuntza eman ahal izateko.
Argi utzi nahi dugu horrelako arazo batean sartuta dauden guztiak lagundu nahi ditugula eta emango duzuen informazio hori haien onerako izango dela. Hau da, bai erasotzaiarekin baita jazarpena jasotzen duenarekin ere lan egin behar da arazoa bideratzeko. Zeuek laguntzaileak izango zarete, inoiz ez salatariak!!
Aprobetxatu nahi dugu sarrera txiki hau aldarrikatzeko egun hau ofiziala ezartzea eta indar gehiago ematea gai honi instituzioetatik. Egia da BAT (Bullyingaren Aurkako Taldea) programa sortu dela, baina oraindik zentru askotara ez da heldu... Gure ustez, funtzezkoa da Hezkuntza komunitateak jazarpen egoerak ezagutzea, gaiaren inguan hausnartea bullyingaren aurkako jarrera aktiboa sustatzeko.
Amaitzeko, gogoetarako bideoa luzatzen dizugu. Agertzen diren gauza asko ezagunak egingo zaizkizuen baina ez dago soberan berriro gogora ekartzea:
Jorratu dugun honekin guztiarekin, espero dugu zuetariko norbait jazarpenaren biktima izanez gero, ausartzea arazoa azalarazten lagundu ahal izateko; lekukoak izanez gero, erasotzailea ageri jartzea arazoan dauden guztiei lagundu ahal izateko eta erasotzailea izanez gero, birplanteatzea egiten ari zaren min handi hori...
Nahiz eta zu oso gaztea izan, Iruñean 2016 urteko uztailaren 6an gertatutakoa gogoratuko duzu edo entzunda izango duzu. Egun hartan, edo gau hartan hobeto esanda, San Ferminetako jaiak hasten zirenez, hara joan zen Clara, Madrilgo ikasle bat. Clarak ondo pasatu zuen gau hartan, dantzatu zuen, edan zuen, barre egin zuen... jai ederraz gozatu nahi zuen. Gauzak horrela, gaueko ordu txikietan, Sevillatik etorritako 5 lagun ezagutu zituen. Jatorrak zirela uste zuen eta, horregatik, beraiekin geratu zen 18 urteko neska.
Bat-batean eta ia konturatu barik, bere burua ikusi zuen atari baten barruan sartuta, inguratuta eta, alde egiteko aukerarik gabe, bost animalien eskuetan geratu zen. La Manadak, otsoek bezala, bere harrapakin aukeratuta zeukan eta ehizatzeko prest zegoen.
Mutilek nahi zutena egin zuten, baita bideoak grabatu ere, eta, bukatzean, han utzi zuten Clara. Lurrean botata eta inori deitzeko aukerarik ez izateko, mobila lapurtu zioten.
Mutilek alde egin zuten, parrandaz jarraitzeko. Euforikoak. Neska, aldiz, ahal izan zuenean, jantzi egin zen, ataritik atera zen eta banku batean geratu zen negar egiten. Handik pasatzen zen bikote batek polizia deitu zuen eta dena salatu zuen.
Poliziak 5 animaliak harrapatu zituen eta beraien epaiketaren sententzia, ia bi urte pasa ondoren, atzo plazaratu zen.
Epaileen ustez, ez zen bortxaketarik egon, neskak borrukatu egin ez zuelako eta zaurituta izan ez zelako. Beraien ustez, bakarrik sexu-abusua egon zen, eta horregatik 9 urteko zigorra ezarri diete Sevillatarrei eta ez dituzte guztiak beteko atxiloturik.
Sententzia sinistezina izan zen eta are gehiago, hiru epaileetatik batek uste zuen ez zela zigorrik egon behar, berak bideoetan ikusitakoa ez zelako hainbesterako. Hitz hauekin, Clara, bigarren aldiz bortxatuta izan zen atzo. Bera eta justiziarengan sinisten genuen guztiok.
Berehala gizartea piztu egin zen eta lotzen hasi zen hiriburu guztien udaletxeen eta epaitegien aurrean, protesta egiteko eta sententzia lotsagarri horri mespretxua adierazteko.
Gu ez gara abokatuak edo epaileak, baina argi daukagu gauza bat; atzo gertatutakoa ezin da berriro gertatu. Emakumeok ez dute zertan beldurrik bizi behar, gizonezkoen menpe eta haien nahiak betetzen.
EZ DA EZ. Emakume batek ez du zertan borrukatu behar bortxatuta ez izateko ezta bere bizitza arriskuan jarri ere. Epaiketa honetan, erruduna Clara zela ematen zuen eta ez La Manadako bost animaliak...
Guk, gaur, ez dakigu nola azaldu zuri, gure ikasle hori, gertatutakoa. Bakarrik dakigu baloreak inoiz baino beharrezkoagoak direla.
Clara, guk sinisten dizugu eta zurekin gaude. Gure besarkadarik beroena bidaltzen dizugu, ahizpa, arreba hori!
Hemendik edo handik ziur jakinaren gainean zaudela gaurko eguna zer ospatzen den. Liburu egunarekin batera, edonon entzun eta ikusten dira irakurzaletasuna bultzatzeko ekimenak. Eusko Jaurlaritzak, hain zuzen, horretarako plana bultzatzen ari da Irakurgune web orrialdearen bitartez.
Hemendik, sarrera xume honekin, geure adostasuna adierazi nahi dugu gaurko ospakizunarekin eta irakurtzearen garrantzia azpimarratu eta aldarrikatu nahi dugu. Eskolari egokitzen zaio erantzukizun hau, baina ez da irakasleon lana bakarrik, etxekoena ere bai.
Liburuen orrialdeetan murgildu eta bertan kontatzen diren istorioaz gozatu, liburuen bitartez asko ikasten baita eta abentura ederrak baitaude!
Eta norbaitekin elkarbanatu ahal baduzu, are politagoa abentura!!
Oporrak baino lehen, pertsonen arteko harremanak eta haiengandik suertatzen diren gatazkei buruzko sarrera eskaino genizun. Sakondu nahi dugu gaian, gure ustez oso garrantzitsua baita besteekin ondo harremanatzea eta gure irakaslearen paperaren barruan, pertsonak izaten irakastea da.
Lehen aipatu dugun sarreran ikutzen genuen puntu bat zen guztiok ezberdinak garela eta "egia" geure ikuspuntutik baino ez dugula ikusten. Esfortzua egin behar dugu beste ikuspuntu batetik ikusi ahal izateko... Gogoratzen zara ez bagara mugitzen inoiz ez garela gai izango 9 bat 6 moduan ikusteko? Argi dago geure bizipenek baldintzatzen gaituztela baina elkarbizitza bermatzeko saiatu behar dugu bizitza besteen zapatetatik ikusten.
Hurrengo bideoan ikusiko dugu zelan konpontzen diren Gaua eta Eguna, oso desberdinak izan arren...:
Ikasi behar dugu besteekin (elkar)bizitzen, besteak errespetatzen, haien aurpegi guztiak onartzen eta gauza onak goraipatzen. Bideoan ikusi dugun moduan, ez da batere erreza; bizitza errealean ere bai berdina gertatzen da. Horretarako norbere berezitasunak, indarguneak eta gabeziak ezagutu eta onartu behar izatea lehenengo urratsa izaten da. Besteengandik asko daukagu ikasteko; beharbada, egunen batean, kritikatu izan duguna gugan ere badago eta...
Aurrera joko dugu beste bideo batekin. Hau egoera erreala da, nerabeekin egindako esperimentu soziala hain zuzen ere. Ikusiko dugu zelako garrantzia duten ahozkatzen ditugun hitzek...
Ziur gaude gogoeta handia ez dugula bideratu behar, ondorioak zuk zeuk atera dituzula eta hemendik aurrera gehiago zainduko duzula zelan komunikatzen zaren eta nolako berbak eta mezuak luzatzen dizkiezun zeure ingurugoei. Edo horrela izatea espero dugu behintzat!
Hiruhilabeteari hasiera emateko, Haur Esklabotzaren Aurkako Eguna dugu gaur. Bada, hain zuzen, guri ospatu behar izatea gustatzen ez zaigun horietakoa. Penagarria XXI. mendean egonda horrelako egoerak egotea, salatu eta umeen eskubideak aldarrikatu behar izatea.
Gaiari sarrera emateko hurrengo bideoarekin hasiko gara:
Beharbada oso urrun gelditzen zaigu arazo hau, geure inguruan ez dugulako horrelako kasurik ezagutzen, baina, tamalez horrela da eta gaur egun 150 miloi ume baino gehiago esklaboak dira mundu osoan.
Egun honetan Iqbal Masih haurrari egiten zaio omenaldia, Pakistango tapizen mafiak 1995. urtean 12 urte zituela erail zuen haurrari, hain zuzen ere. Lau urte zituen bere familiak 600 rupiaren truke (10 €) alfonbren lantegi baten jabearen eskuetan utzi zuenean. Umeak 12 ordutik gora egiten zuen lan alfonbrak egiten, baina jabeak maileguarengan jarri zituen interesen ondorioz, Iqbalen aitaren zorra geroz eta handiagoa egin zen. Garai horretan, haurra jipoitu eta basatiki jo zuten, eta ehungailu batera kateaturik ere eduki zuten. 1992an haur esklaboak salbatzen zituen erakunde batek askatu egin zuen. Iqbal eskolara joaten hasi zen, eta aldi berean, haur esklaboak askatzea lortzeko kanpaina jarri zuen abian. Haurra izan arren, jendaurrean hitz egiten zuen bortxazko lan esplotazioari buruzko bere lekukotasuna emanez. 1994an sari bat eman zioten bere lana aitortze aldera, eta horrek ezagun bihurtu zuen. Hurrengo urtean, apirilaren 16an, bizikletan zebilela, tiro batek jo eta erail zuten. Hori dela eta urteko egun honetan "ospakizuna".
Iqbalek hasi zuen lana ez da galdu bere heriotzarekin; izan ere, Craig Kielburgerek, bere anaia Marc Kielburgeren laguntzarekin, bere bizitza lan horri eskaintzea erabaki zuen eta, horrela, 1995ean Free the Children izeneko elkartea sortu zuen. Ordutik, haur esklabotza handituz joan da: bost urtetik gorako ia 400 milioi haurrek egiten dute lan esklabo gisa, eta beraz, baldintza penagarrietan. Haur esklabotza negozioa baita ehungintza, armada edo meatze-korporazio handientzat zein sexu esplotazioaren mafientzat. Euren esplotazioaren emaitza eguneroko kontsumorako gaiak baitira. Isiltasun geruza konplize bat hedatzen da milioika haurren gainean.
Sarrera honi amaiera emateko, jorratu dugun guztia borobiltzeko hurrengo bideoa luzatzen dizugu:
Oporretan egon arren, tarte bat atera dugu autismoaren egun honetan. Iaz jada egunaren berri eman genizun eta horrekin batera hainbat datu. Aurten Gipuzkoako Marea Urdina izeneko talde baten egitasmoa ekartzen dizugu.
Gizartearen %5-ak ezgaitasunen bat du eta konkretuki %1-ak AUTISMOA du. Gizarteak pertsona hauen berri izan eta berauen gizarteratzean parte hartu dezan Marea Urdina antolatu da. Haien helburua gizartea autismoa duen pertsonen inguruan sensibilizatzea da, ez du inolako diru bilketa helbururik. Gipuzkoako kosta igeritan egingo dute bi etapetan eta erreleboka uztailaren 7an eta 8an, igerilari ezberdinak parte hartuz. Marea, ibilbidea igeritan izango da eta jendetza biltzeko asmoa dute. Urdina, autismoaren kolorea URDINA delako.
Jarraian grabatutako abestia luzatzen dizugu:
Amaitzeko, bideo labur bat partekatu nahi dizugu. Bertan oso ondo azaltzen da zelan sentitzen den ume autista bat eta bere erreakzioak estimuloz jositako mundu batean:
Errealidade hau apur bat hobeto ezagutzea eta ulertzea espero dugu.
Pasa den urtean eman genizun egun honen berri. Eta adibide anitz jarri genizkizun argi gera zedin Down Sindromedunak PERTSONAK direla.
Ba al dakizu zer den Down Sindromea? Definizioz, Down sindromea alterazio genetiko bat da, normalean 21. kromosoma bikotean ematen dena. Bikote horretan bi kromosoma izan beharrean, hiru kromosoma izaten dizutezte sindrome hau pairatzen duten pertsonek.
Hurrengo irudian oso argi ikusten da alterazio hori:
Zerikusia izango du martxoak (3) 21ean izatea egun honek (21. kromosoma bikotean 3 izatea 2 izan beharrean)? Edo kasualitatea ote da...? Jarrai gaitezen ea hemendik erantzuna aurkitzen duzun, bestela iker ezazu!
Jarraitu baino lehen, argi utzi nahi dugu ez dela gaixotasuna. Ezaugarri zehatzak dituzte, besteak beste:
Garapen motrizean arazoak
Koordinazioan eta mugimenduetan zailtasunak
Atentzioa mantentzerako orduan zailtasunak
Entzumen urritasuna zenbait kasutan
Hizkuntzaren garapenean atzerapena
Memorizaziorako zailtasunak
Prozesu kognitiboak gauzatzeko zailtasunak
Irudiak, soinuak baino hobeto prozesatzeko gaitsuna
Beharbada beste batzuei baino gehiago kostatu ahal zaie gauzak egitea, baina autentikoak dira, aurtengo sentsibilizazio kanpainak adierazten duen moduan. Haiek inork baino hobeto azaltzen dute nolakoak diren eta nola sentitzen diren hurrengo bideoan:
Oso egokia bideoari eta kanpainari eman dioten izenburua: autentikoak. Horrelakoak baitira. Baten bat ezagutzen baduzu ziur gaude ados egongo zarela; eta ez baduzu oraindik zorte hori izan, daukazunean honetaz guztiaz gogoratuko zarelakoan gaude.
Beste bide batetik baina honekin loturik, #DiferenteComoTu izeneko kanpainia heldu zaigu (eskerrik asko Leire!), eta luzatzen dizugu zeure zentruan martxan jar dezazun edo zeure etxean familiakoei proposa diezaiezun.
Ikusten duzunez ez da bat ere zaila, animatu zaitez martxoak 21ean galtzerdi desberdinak janzten eta bete ditzagun sare sozialak argazkiz PERTSONA hauen inklusioagatik!!
Amaitzeko, jarraian txertatzen dizugu EITBko #UrHanditan programak azaroan Down Sindromeari buruz eskainitako saioa. Denbora behar da, baina merezi du ikusteak hobeto ezagutzeko PERTSONA hauek:
Zenbat ikas dezakegun haiengandik... Autentikoak dira, eskerrik asko existitzeagatik!
Gaurko sarrera asmakizun batekin hasiko dugu, jolas batekin jarraitu eta ipuin "klasiko" batekin amaituko dugu. Dibertigarria dirudien arren, nahiko serioa da gaia. Baina ez gara gehiago luzatuko eta asmakizunari ekingo diogu. Adi egon eta pentsatu, ea erantzun zuzena bururatzen zaizun!:
Nahiz eta asmakizuna asmatu ez, ziur konturatu zarela zertan datzan gaurko gaia. Horixe! Genero eta berdinasunarekin jarraituko dugu, martxoak 8ko sarreran adierazi bezala, kezkatzen gaituen gaia baita eta kontzientziatu behar dugu gizartean dagoen arazoez.
Asmakizunera itzuliko gara. Aldez aurretik ez zekien norbaitek asmatu badu, geure zorionik beroenak eman nahi dizkiogu, oso jende gutxik lortzen baitu. Baina tamalez, normalean, gizarte matxista honetan jendeak ez du erantzuna zuzena aurkitzen zirujauaren figura, gizonarena irudikatzen dugulako. Matxismoaren putzua da eta oso kutsatuta dago gizartea. Espero dugu baten batek asmatu izana, pentsamendua aldetzen doan seinale!
Hasieran adierazi bezala, amakizun ostean, jolasa dator. Hona hemen!
Ziur zuri ere bai bidegabekeria hutsa iruditu zaizula sarien banaketa. Hemen ikustea erreza da, baina bizitza errealean ez da horrela suertatzen eta Norvegiako entrepresa batek (Finans Forbundet) bideo adierazgarri hau sortu zuen martxoaren 8an emakume askoren egoera injustua salatzeko eta berdintasuna aldarrikatzeko. Hemendik txalokatu nahi dugu zein argi adierazi duen, umeek ere ulertzeko moduan! Zergatik agintariek ez daukate hain argi eta onartzen dute gizon eta emakumeen artean existitzen den soldata-urradura? Penagarria... Egin dezakegun gauza bakarra da bidegabekeria presente izatea eta eskubide berdinen alde borrokatzea.
Amaitzeko, esan bezala, ipuin bat ekartzen dizugu. Little Revolutions proiektuaren eskutik datorkigu bideo zoragarri hau. Oinarria Txanogorritxoren ipuina da baina ikus dezagun zelako mezu matxista dituen atzetik...
Inoiz konturatu zara ipuin klasiko "inozo" honek zeukan arriskua? Harrigarria da zelan txiki-txikitatik guztiok entzun ditugun ipuinetan indarkeria dagoen eta normaltzat hartzen dugun. Hausnarketarako uzten dizugu...
Espero dugu gaur partekatutako material guztiarekin ipuina aldatzea joatea...
