KULTURA-ONDAREA

Kaixo jarraitzaile!

Astea bukatzeko, nola ez, ihauteriez arituko gara. Euskal Herriko antzinako tradizioari loturik, herri txikietan nahiz hirietan ihauteriak ospatzen dira. Herri eta egun desberdinetan egiten diren erromatar garaitik datozkigun jaiak dira.

Euskal Herriko hainbat lekutan, nahiz eta ofizialki ez izan, ondarearen partetzat hartzen dira. Hurrengo bideoak azaltzen digu zein garrantzitsua den kultura-ondarea:

Kulturari esker garena gara eta hurrengo egunetan Euskal Herriko hainbat lekutan ospatuko dena jaia izateaz aparte, kultura eta tradizioa da, mendez mende eta belaunaldiz belaunaldi geure egunetara iritsi dena. Zorte handikoak gara jai hauek ospatu ahal izateaz, leku askotan gatazkengatik ezin baita.

Bizirik mantendu behar ditugu geure herriko tradizioak, hori dela eta, Euskal Herriko ihauterien  historian sakonduko dugu:

Inauteriak Euskal Herrian neguko janari erreserbak Aste Santuaren aurreko baraua baino lehen jateko (bereziki haragia eta arrautzak) beharrari lotuta daude. Iñauteri, Inauteri, Aratuzte... izan da deitua Inauteria. Zanpantzar ere esan izan zaio. Inauteri izena "inausi" aditzari loturik bide dago, arbolak inausteko garaiarekin, alegia. Aratuste izenak, berriz, haragia jateari utzi behar zaion garaia du aipagai. Zaratarekin hartza bere kobazulotik aterarazi, udaberriaren seinale moduan, eta zomorroak uxatzearekin lotu izan da, baratze eta soroen emankortasunaren alde. Zein da ona? Guztiak, noski! Tokiaren arabera...

Inauteriek abendutik martxora arte egiten diren festa ugari hartzen dituzte. Hausterre egunean izaten dute amaiera, eta hurrengo egunean hasten da ofizialki baraua. Zubieta eta Iturenen urtarrileko azkeneko igandearen osteko lehen astelehen eta asteartean izaten dira (Astelehenean Zubietatik Iturenera eta asteartean alderantziz).





Jarraian Lantzeko ihauterietako pertsonaiak ikusiko dituzu:





Hurrengo irudian agertzen dira beste leku batzuetako pertsonaiarik ezagunenak:

Gehiago jakin nahi izanez gero, web honetan pertsonai ugariren informazioa daukazu.

Hurrengo egunetan egoten zarena egoten zarela, ondo pasa, baina ez ahaztu jai hauek kulturaren parte garrantzitsua direla.

OTSAILAK 6, INTERNET SEGURUAREN NAZIOARTEKO EGUNA

Kaixo jarraitzaile zibernetiko hori!

Internet seguruaren eguna dugu gaur eta, iaz bezala, geure ekarpena plazaratu nahi dizugu.

Internetera konektatzen diren gailuak eta gailuon erabilera izugarri ugaldu da azken urteotan. Gauzak horrela, gazteek sare sozialak eta Internet erabiltzeko moduak sortzen duen kezka ere asko hazten ari da. Erabilera egokia egiten jakin behar da eta konpetentzia digitalaren atal hori ez da beti behar bezala lantzen. Uste dugu eskolak erantzukizun handia daukala gai honekiko, horregatik geure eskoletan saio espezifikoak antolatzen ditugu hau lantzeko geure ikasleekin. Eta zeu (ikasle zein irakasle), jantzita ahal zaude interneteko segurtasunaren kontuetan? Horrela ez bada, gaur aitzakia perfektua daukazu hasteko!! 

Safer Internet Day (SID) INSAFE/INHOPE sareak bultzatzen du Europako Batzordeak lagunduta. Aurtengo leloa hauxe da: "Sortu, konektatu eta partekatu errespetua: Internet hobea izateko, izan zu abiapuntu!" Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Politiketako Sailak bat egin du eta Safer Internet Day Lehiaketaren III. edizioa deitu du, Europar Batasunaren Safer Internet Programaren esparruan. Xedea gazteen artean Interneten erabilera segurua eta arduratsua sustatzea da eta, horretarako, ikus-entzunezkoak sortzea modu seguruan. Jardunaldia Europako Batzordeak sustatzen du eta, jardunaldi horren bidez, adingabeen babesa sustatu nahi da, sareko mehatxuen aurrean. 

Jarraian lehiaketaren kartela luzatzen dizugu zehaztasun guztiekin:

Animatuko zara? Ziur asko dakizula Konpetentzia Digilaren segurtasunaren eremuari buruz eta lehiaketan plazaratzeko modu orijinala otuko zaizula. Bestela, ikerketa bat egin dezakezu gai honetaz gehiago jakiteko eta ganorazko lan bat jorratzeko! Baten bat animatzen bada, bidali zeuen bideoak beste post batean parteka ditzagun, mesedez: baloreak@gmail.com

Jarraian, INCIBE-k egun eta ekintza honetan parte hartzen animatzen duen bideoa txertatzen dizugu: 

Eta amaitzeko, bitxikeria moduan, hacker bat aritzen ikusiko dugu:

Harrigarria, e? Ziur aurrerantzean e-posta susmagarriak detektatuko dituzula, estekarik ez duzula klikatuko eta pasahitzik ez duzula emango, ezta?

MINBIZIAREN AURKAKO NAZIOARTEKO EGUNA

Kaixo balorazale!

Aurten berriro ere, iaz bezala, gaixotasun madarikatu hau pairatzen dutenei, haien ondoan daudenei edo gertutik ezagutu dutenei omenaldia egin nahi diegu: eutsi goiari txapeldunak!!

Jarraian plazaratzen dugun bideoan, mezu itxaropentsua helarazi nahi dute minbizia izan zuten lagunek:

Argi dago jarrera baikorra ezinbestekoa dela tragu txar honi aurre egiteko. Inguruko pertsonek paper garrantzitsua dute ere bai prozesu honetan. Hurrengo bideo honek kontatzen digu elkarteak egoten direla gaixoak bisitatzen dituzten boluntarioekin.  Gipuzkoako honetan lan paregabea egiten dute; gaixoak eta familiak bisitatuz, eta laguntza eta elkartasuna eskainita:

Oso gai zaila da, batez ere gertutik bizi izan denarentzat, edo momentu honetan pasatzen ari denarentzat... Horregatik animatu nahi ditugu abesti honekin, Rozalén eta Estoparen eskutik, "Vivir" izenekoarekin hain zuzen:

Aupa borroka horretan dauden guztiak!! 

Ez etsi,  EUTSI!!

AGATE DEUNA

Kaixo balorazale:

Dakizunez, tradizioz beteriko herria gara. Atzo San Blas ospatu genuen; gaur, aldiz, Agate Deuna bezperea da eta iluntzean, kriseuaren argipean, abesbatzak eta kantari-taldeak ibiliko dira kalez kale eta baserriz baserri, herri eta hirietan, "ohitura zaharra berritzeko asmoz".

Iazko sarreran egunaren jatorriaren berri eman genizun, baina ez da bertsio bakarra. Batzuek diote, marinelek ekarri zutela Agate Deuna siziliarra goraipatzeko ohitura Euskal Herrira. Beste batzuek aldiz, jai hau zaharragoa dela diote. Neguko solstizioaren ondorengo jaietako bat izan liteke, lurra iratzartzeko erritmopean. Abere gisa irudikatzen baita euskal usadioan Agate Deuna. 

Jarraian, Santurtziko euskaltegiko web orrialdean topatu dugun egunaren jatorri paganoaren oinarriari buruzko informazioa:

"Emeterio Sorazu Euskal Herriko ohitura zaharrak aztertu dituen aditu ezagunak dioenez, egun horretan egiten diren afariek eta Santa Agedaren inguruko festa osoak zerikusi handia dute inauteriekin.

Inauteriak inausketa-garaian ziren, zuhaitz-adarrak kimatzen ziren garaian. Badirudi, jai horien sustraian gizon-emakumeen arteko harreman amodiozkoak zirela nagusi. Eta hala, mutilak koplak kantatzetik janariz ondo hornituta etortzen ziren bitartean, herriko emakumeek piper-opilak, intxaurrak eta gozokiak eraman eta afaltzeko lekua prestatzen zuten. 

Elkarrekin afaldu ondoren, gaueko hamabietan, urte hartako bikote berriek lagunen aurrean beren amodioaren berri eman ondoren, alde egiten zuten, bikote bakoitzak bere aldetik, amodio berri hori ospatzera. Afaltokian geratzen zirenek, amodiorik ez zutelako, han segitzen zuten iji eta aja gau osoan."

Beti daukagu zerbait berri ikasteko, sare sozialetan aurkitu dugun bertsio bitxi hau bezala:

Besterik gabe... I3UP!

URTARRILAK 30: INDARKERIAREN KONTRAKO ETA BAKEAREN ALDEKO ESKOLA-EGUNA

Kaixo irakurle hori!

Berriro urtarrilak 30 eta Mahatma Gandhiren heriotzaren urteurrenarekin batera, Indarkeriaren kontrako eta bakearen aldeko eskola-eguna ospatzen da. 

Iazko sarreran, besteak beste, egunaren jatorria azaldu genizun. Gaurkoa, oso xumea izango da baina ezin dugu pasatzen utzi egun hau.  Egia esan, gaurko eguna ospatzeko, eskola askotan arraza, kultura eta erlijio desberdinetako pertsonentzako, bakea eta ulermenaren aldeko ekimenak egingo dira. Ez dago gaizki, ez. Baina gure ustez, haratago doa kontua. Hori dela eta, baloreak lantzeko blog honetatik, jakinarazi nahi dugu bizi garen mundua aldatzeko gai izango den hezkuntza eraldatzaile baten alde lan egiten dugula astero hemen argitaratzen dugun sarrera bakoitzarekin. 

Bide batez, aprobetxatu nahi dugu geure argitalpenekin lanean diharduten hezitzaile guztiak zoriontzeko eta jarraitzen animatzeko.

Oso irudi esanguratsu batekin amaitu nahi dugu sarrera hau. Bansky artistarena da eta gatazkaz beteriko mundu batean zoriontsu eta baketsu bizitzea posiblea dela adierazten du. Bakea norberaren esku dago.

GUSTUKO EZ DUGUN MOZORROA

Kaixo irakurle hori!

Mozorro garaia iritsiko zaigu laster eta gaur jorratuko dugun gaia, batzuk beti jantzita daramaten mozorroari buruz da.

Ea bideo honek pistaren bat ematen dizun:

Ziur dagoeneko argi daukazula gaurko gaia berdinen arteko jazarpena edo bullying-a dela. Bideo hau Eusko Jaurlaritzaren Bizikasi izeneko proiektuaren aurkezpena da, horren xedea, bideoan aipatu den moduan, eskola jazarpena egiten dutenei mozorroa kentzea da. Elkarbizitza positiborako eskola-jazarpenaren aurkako ekimena da, eta elkarbizitza positiboa hobetzea eta ikasleengan gaitasun prosozialen garapena sustatzera bideratuta dago. Gure eskoletan jazarpen-kasuak prebenitzeko eta goiz detektatzeko esku-hartzean oinarritzen da.

Jazarpen egoerak gertatzen den kasuetan jazarpena pairatu duen ikaslearekin esku-hartze egokia eskaini behar zaio. Baita jazarpenaren aurrean ikusle papera betetzen dutenei eta jarrera jazarlea duten ikasleei ere. Horiei tresnak eman behar zaizkie eurre egiteko, salatzeko beldurra kentzeko...

Guztiok dakigunez, eskola jazarpena haur eta gazteen artean gertatzen da. Agerikoa da jazarpena pairatzen duenak egoera larria bizi duela eta babesa eta laguntza bermatu behar zaiola, baina ezin dugu ahaztu jazarpena egiten duena, honek ere agerian uzten baitu orientazio beharra duela jarrera jazarlea utz dezan. 

Proiektu integral honek jazarpenaren parte guztiekin lan egiteaz aparte, garapen mailakatua izango du, hau da, era antolatuan eta doituan, eskola-jazarpenari aurre egingo dio, eta elkarbizitza positiboa sustatuko da. Horretarako ezinbestekoa da prebentzio neurriak hartzea, Hezkuntza Sisteman diharduten kide guztiak formatu, gaitu, hornitu, eta aberastu, beharrezko ikuskera, gaitasun, trebezia eta tresneriaz, eskoletan izan litezkeen jazarpen kasuei aurre egiteko.

Bizikidetza positiboa eta ustezko jazarpen-egoeren aurrean zero tolerantzia duen inguru segurua eraikiko dugu guztion artean. Eskola askotan dagoeneko hasi da proiektua osatzen eta Bizikidetzaren behatokia sortu da. Ziur zuetakoren batek entzunda daukala.

Guztion artean BAT (Bullying-aren Aurkako Taldea) osatuko dugu, horrela ikasle eta irakasleekin hasita, familiekin eta lagunekin, eta gizarte guztiarenganaino iritsiko da. Guk ere BAT!!

Jarraian beste bideo bat luzatzen dizugu. Hau luzeagoa da eta aholku batzuk ematen ditu jazarpenari aurre egiteko. Harriturik gelditu zarelakoan gaude!

Espero dugu bideoan agertu diren pistak eta trikimailuak baliagarriak izatea erasotzaileak kikiltzeko  eta daukaten mozorro hori kentzeko horrelako egoera batean ikusten baduzu zeure burua sartuta.

Ez da lehenengo aldia blog honetan gai hau jorratzen dugunik, hurrengo loturan landutako guztietan aurkituko duzu informazio gehiago nahi izanez gero.

Asteburu ona izan!

OREKA BERMARRAZTEN

Kaixo Balorezale!

Blog honetan idazten has ginenetik hainbat sarrera argitaratu ditugu genero eta berdintasunaren gaien inguruan. Gaur jarraipena eman nahi diegu. Gehiago luzatu gabe, jarraian txertatzen dugun bideoa ikusiko dugu (eskerrik asko Jone eta Sole!), geroago hausnarketa egiteko:

Zu ere aho bete hortz geratu zara? Horrela izan bada, seguruenik da buruan txikitatik sartu dizutelako lanbide batzuk gizonezkoak direla eta beste batzuk, aldiz, emakumezkoak. Horregatik espero zenuen gizonak ikustea eta ez emakumeak.

Azaroan egindako sarrera batean, Goazenen kantuan entzuten genuen izaten garena izaten garela, libreak garela erabakitzeko zer aukeratu gure bizitzaren edozein esparrutan. Hori argi baino argiago izan behar dugu, lehenengo urratsa da berdintasunerantz begira. Horren ostean kontuan izateko beste batzuk ere badaude, ereduak besteak beste. 

Funtsezkoak dira emakumeen ereduak, eskola honetako esperientzia bezala.  Ziur gaude ume hauen etorkizuna onerako baldintzatuta dagoela. Artikulu honetan azaltzen da esperientzia osoa.

Euskal Herria mailan gauzak badoaz aldatzen, pixkanaka-pixkanaka baina etengabe. Azkenetariko eredua Ertzaintzaren 27. promoziorako iragarkian topatzen dugu. Hemen txertatzen dizkizugu atera dituzten bi "spot-ak". Ikusi ondoren 7 ezberdintasunetan jolastuko gara:

Ikusi duzunez, bietan agertzen dira emakumezkoak, eta hori, horrelako lanbidetan, orain dela gutxi arte, gizonezkoei bereziki bideratuta zegoena da, seinale ona!

Lehenengo bideoan agertzen den emakume bakarrari ematen dioten rola ikerlariarena da, akziotik urrun, garrantzitsua den bigarren planoan. Bigarrenean aldiz, nolakoa da emakumearen presentzia? Horixe! Hasteko, gehiengoa da (2/3) eta hartzen dituen rolak akzioaren barruan daude. Ziur gaude horrela imaginatzen duzula zuk ere, ertzain ona izateko indarra beharrezkoa da baina argia izatea ere bai, oso denbora murriztuan erabaki serio-serioak hartu behar baitira, eta emakumezkoek zein gizonezkoek izan ditzakete bi ezaugarri horiek, ez duzu uste?

Guri oso gustatu zaigu eredu hau topatzea eta espero dugu laster suhiltzailea, ikerlaria, lehendakaria edo astronauta izateko emakumez betetako iragarkiak ikusteaz gain, benetako ereduak izatea. 

Baina aldaketa guzti guztiak ez daude erakundeen edo Jaurlaritzaren eskuetan, gure etxeetan ere eredu ona jaso behar dugu, adibidez, lo egitera joan aurretik irakurtzen diren ipuinetan aldaketak egon behar dira. Ea hurrengo bideoa gustoko duzuen...

Hauek dira guk gustuko ditugun ipuinak, gaur egungo printzesekin, estereotipoak apurtzen dituzten horietakoak. Eskerrik asko, Audi, urtero horrelako iragarkiak oparitzeagatik.

Espero dugu zu nagusia zarenean, guztiz arrunta izatea emakumezkoek beraien ametsetako lanpostuetan lan egitea, eta horrela izan dadin, badago manifestu bat hori guztia bultzatzen duena eta sinatu daitekeena: 

Guk, dagoeneko, irakurri eta sinatu egin dugu eta zure gurasoekin, aitona-amonekin eta nahi duzun pertsona nagusi guztiekin gauza bera egitera animatzen zaitugu. Beti esaten dugun moduan, zu izan zaitezke aldaketaren lehengo pausua, etorkizuna zurea baita!

Asteburu ona izan!

TXIMELETEN ZIRKUA

Kaixo Balorezale!

Ohituta gaude post bakoitzean, sarreratxo bat egiten bideoa edo ekarpena ikusi baino lehen. Gaur ez dugu horrela jokatuko, bideo hau nahiko mamitsua dela eta ez duela sarrera handirik behar uste baitugu. Horrez gain, ez zaitugu baldintzatu nahi ezta aurreiritzirik sortarazi nahi.

Ohartxo bat bakarrik hasi baino lehen: normalean baino luzetxoagoa da, berez, jar zaitez eroso eta... disfrutatu!

Kontu asko daude aztergai bideo honetan, sarrera bat baino gehiagorako ideiak sortu zaizkigu baina gaur, pertsonaia batengan zentratuko gara: Willengan. Ez gara fisiko hutsean fijatuko, argi baitago gure protagonistaren fisikoaren ezaugarri bereziak nabarmenak direla. Fisikoa alde batera utzita, Willekin identifikatuta sentitu zara inoiz, hau da, ahalmenik gabe? Zer egin duzu pentsamendu ezkor horretatik ateratzeko? Blog honetan maiz ikusi dugu pribilegiatuak garela, agian pentsamendu horrek lagundu ahal zaitu aurrerantzean... 

Zoritxarrez, horrela sentitzen diren pertsonak asko dira, eta ia-ia ziur gaude norbait ezagutu edo ezagutzen duzula bere burua ahalmenik gabekotzat hartzen duena. Zerbait egin dezakezula uste al duzu? Zer esango zenioke? Oso garrantzitsua da "putzuan gaudenean" besteen babesa sentitzea (Harri Orri eta Ar gogoratuko dituzu, ezta?). Ez da erraza besteak ondo laguntzea, oso erosoa ez baita, baina horrelako egoera batean topatzen baduzu zeure burua, egon lasai. Askotan, ondo laguntzeak ez du askorik eskatzen, bakarrik entzutea. Besteak ez du zure aholkua nahi, bakarrik zure babesa :)

Bira handi hau egin eta gero, Willen jarrera aztertzera goaz; horretarako, hainbat momentu bereiz ditzakegu:

- Hasiera-hasierakoa, lehenengo zirkuan dagoenean, alegia. Zelan sentitzen da? Aukerarik al dauka besterik egiteko? Norbaiten laguntza jasotzen du?

- Ondoren, handik ihes egiten duenean eta furgonetan izkutatzen denean. Zelan uste duzu senti daitekeela bere helburua lortzean? Norbaiten laguntza jaso du egoera horretan?

- Tximeletaren zirkuaren lagunekin dagoenean hasiera batean. Lehengo zirkuan baino hobeto sentitzen dela uste duzu? Momentu txarrik somatu duzu?

- Eta azkenik, uretara erori ondorengoa. Nork eta nola laguntzen dio Willi?

Hau guztia aztertu ondoren, zer deritzozu Willen jarrerari une bakoitzean?

Amaitzeko, azkenengo galderatxo bat: bazenekien Willen papera antzezten duen aktorea, Nick Vujcic, hainbat lekutara doala urtero jendea bere gaitasunez ohartarazten laguntzeko asmoz? Horrela da, guztiok daukagu izar bat gure barnean, guri dagokigu askatzea edo barruan gordetzea, atera ezinik... Distiratsu baino distiratsuagoa izan zaitezela espero dugu guk, zirkuko izar nagusia hain zuzen ere!

Asteburu ona izan!

EGUN BERRI ON!

Kaixo balorazale!

Ez, ez gara erratu izenburua idaztean. Ondo idatzi dugu, hori baita hain zuzen, opa nahi dizuguna: egun berri on izan dezazun! 

Hurrengo bideoa intentzio onez eta mezu baikorrez beterik dago, ez bakarrik gaurko, eguneroko baizik. Hiruhilabete berri honetan animoak pizteko eta zure jarrera planteatzeko ideiak har ditzakezu, ziur ondo datorkizula. Ikusi erne!!

Ideiarik otu al zaizu? Hala izatea espero dugu eta indarrez eta gogoz har dezazun hirubilabete berri hau, konfidantza izanik zeure buruarengan, kapaza zara eta!!

Ondo izan!

OPARIEKIN ERE BERDINTASUNA!

Kaixo balorazale!

Oporretan gauden arren, ezin izan dugu saihestu zuekin bideo hau elkarbanatzea. Gure eskuetara iritsi bezain pronto, hona etorri gara zuri helarazteko.

Amaitzen ari dira oporrak baina oraindik Errege Maguak etortzeke daude. Nahiz eta oso jakintsuak izan, batzuetan erratzen dira eta hanka sartzen dute opariak aukeratzerakoan. Bideo barregarri honek oso ondo azaltzen du. Erne egon!

Errege Maguek zein helduok txipa aldatu behar dugu. Utzi behar ditugu umeak (neskak zein mutilak) haien gustuko gauzak aukeratzen, baldintzatu gabe, askeak izaten eta haien aukerak errespetatzen. Horrela, berdintasunerako bidea pixkanaka-pixkanaka joango gara eraikitzen eta etorkizuneko helduek askatasunez aukeratu ahal izango dute haien bidea.

Gabonetako opariekin ere berdintasunaren alde!